The Blue Zones. Vitaal zijn en blijven: gezond, gelukkig en zo oud mogelijk worden. Wie wil dat nu niet: ‘gelukkig en gezond en zo oud mogelijk worden’.  Niemand wil chagrijnig, depressief en krakkemikkig zijn, laat staan zich oud voelen. De meeste van ons tekenen voor een lang en vitaal leven. Dan Buettner schreef er een boek over. De documentaire op basis van zijn onderzoek en boek is nu op Netflix te zien.

Een lang vitaal en gelukkig leven. Wat doe je er aan?

De vraag die centraal staat in het boek, is welke invloed je daar zelf op hebt. Want natuurlijk spelen je genetisch materiaal en de omstandigheden waarin je leeft (geweld, hongersnood) ook een – en soms belangrijke – rol. Hieronder beschrijf ik twee, mij bekende onderzoeken over dit onderwerp. Het tweede onderzoek is van de NLPers Jaap Hollander en Robbert Dilts. Zij hebben een aantal mensen van zeer hoge leeftijd gemodelleerd om uit te vinden welke eigenschappen deze mensen met elkaar gemeen hebben en welke daarvan bijdragen aan het in gezondheid bereiken van een (zeer) hoge leeftijd. Het eerste onderzoek is van Dan Buettner. Hij verzamelde informatie over gezonde hele oude mensen op vijf locaties in de wereld. Hij beschrijft zijn onderzoek en resultaten in zijn boeken ‘het geheim van langer leven’ en ‘blue zones’.

1. Dan Buettner: ‘Blue Zones’

In zijn boeken ‘Het geheim van langer leven’ en de opvolger daarvan ‘Blue zones’ beschrijft deze schrijver/filmmaker van National Geographic de gebieden die hij onderzocht heeft. Uit alle gesprekken en onderzoeken die hij op Sardinië, Ikaria, Okinawa, in Loma Linda (Zuid-Californië) en op Nicoya (Costa Rica) heeft Dan Buettner negen adviezen gedestilleerd. Hieronder een aantal van deze adviezen.

Beweeg

De meeste van de oude mensen die Dan in zijn boek beschrijft hebben een simpel en sober leven geleid. Ze krijgen hun dagelijkse portie aan beweging uit hun landarbeid, tuinieren, huishouden en uit wandelen. Niets bijzonders dus.

Zingeving en waarden

Al deze mensen hebben duidelijke levensdoelen en waarden waarlangs ze leven. Ze weten waar ze s ‘ochtends voor opstaan. Ze voelen zich nuttig en nodig. Het gaat niet om grote of grootse doelen. Ze richten zich vaak op hun directe omgeving.

Weerbaarheid en veerkracht

Deze mensen hebben geleerd om met de moeilijkheden in hun leven om te gaan. Ze kunnen goed ontspannen en relativeren. Ze lachen graag en veel.

Eet gezond

Veel van deze mensen leiden een sober en soms bijna armoedig leven. Ze eten allemaal sober, vrijwel elke dag bonen (!), veel groente en fruit en heel weinig vlees. Wel drinken de meesten een tot twee glazen alcohol. Meestal bij het eten en in goed gezelschap. Ze nemen ook rustig de tijd voor de maaltijd.

Je eigen clan

De sociale omgeving is enorm belangrijk. Bij een groep (familie) horen waarvoor je zorgt en die voor jou zorgen is enorm belangrijk. In het boek staan mooie verhalen over de onderlinge betrokkenheid en genegenheid in deze groepen. Onder kop 3 in dit artikel geven we je tips hoe je je sociale verbonden met duurzame communicatie kunt verbeteren.

Verbondenheid, religie en spiritualiteit

Religie speelt in al deze onderzochte gebieden een grote rol. Mensen die aandacht besteden aan hun spirituele kant, leven vaak gezonder en hebben een dankzij die spirituele gemeenschap een groter en hechter sociaal netwerk.

Wat mij opviel in alle interviews is de opgewektheid van deze mensen. Niemand zeurt of klaagt. Terwijl veel van de geïnterviewden een bewogen leven achter de rug hadden. Ze hebben leren leven met alle lastige dingen van het leven en genieten met volle teugen van alles wat er wel is en wel kan. Ze zijn de levende voorbeelden van alle tips uit de positieve psychologie.

2. NLP, Jaap Hollander e.a.

Hoe je met NLP vitaal oud wordt en andere NLP strategieën.  O.a. geschreven door Jaap Hollander van het IEP. In het begin van mijn loopbaan heb ik met veel plezier bij het IEP diverse NLP opleidingen gedaan.

Hieronder een aantal tips uit hun onderzoek naar vitaal oud worden.

Denk jezelf krachtig en vitaal

Een optimistische, positieve kijk op het leven, helpt je om gezond te blijven. Humor en relativering helpen je om lastige of negatieve gebeurtenissen een hanteerbare plek te geven. Humor maakt je leven lichter. Je manier van denken speelt hierin een grote rol. In dit artikel lees je meerdere manieren waarop je je gedachten kunt beinvloeden.

Blijf bewegen

Letterlijk en figuurlijk. Fysieke beweging (de 10.000 stappen per dag) is enorm belangrijk voor je lijf. Figuurlijk bewegen dus nieuwe kansen opzoeken en uitdagingen aangaan en nieuwe mensen leren kennen, houdt je mind flexibel. Je kunt je voorstellen dat dit gemakkelijker gaat en je meer plezier oplevert als je stap een en stap twee met elkaar combineert.

Focus op je eigen waarden en je doelen

De mensen uit het NLP onderzoek laten steeds zien dat ze staan voor hun eigen doelen en hun eigen waarden. Ze hebben een visie op hoe ze hun leven, in verbinding met anderen en hun omgeving willen leven en gaan daar voor.

Verbind jezelf met anderen en ontwikkel hechte relaties

De mensen uit het onderzoek laten zien dat sociale relaties, respect en zorg voor anderen, heel belangrijk zijn. Ze hebben intensieve en nauwe contacten met mensen uit hun directe omgeving en gaan vriendelijk en respectvol om met anderen.

In het boek staan uiteraard nog veel meer interessante tips.

3. Duurzame communicatie en sociale verbondenheid

In beide boeken komt het samen leven en doen met andere mensen terug als een belangrijk aspect van een vitaal, gezond en gelukkig lang leven.

Een belangrijk aspect is de manier waarop we in die sociale contacten het gesprek met elkaar voeren. Wij noemen dat duurzame communicatie. Communicatie die bedoeld is om je sociale contacten op te bouwen en te versterken en te vergroten. Communicatie wordt duurzamer als je let op de volgende zaken.

Intentie

Alles begint met je eigen overtuigingen en doelen: Als je er van uitgaat dat mensen altijd iets leuks, interessants in zich hebben, ga je ook met die blik het gesprek in. Als je er van overtuigd bent dat je voorzichtig moet zijn met ‘jezelf bloot geven’, ga je op die manier het gesprek aan. Als je het contact en er voor elkaar zijn, belangrijker vindt dan je zin krijgen, voer je met die intentie ook je gesprekken. En jij? Met welke overtuigingen over jezelf en anderen en met welke intentie en doelen voer jij je gesprekken?

Waarnemen en interpreteren

In mijn coaching gebruik ik vaak de Roos van Leary. Een oud en bekend model maar daarom niet minder goed. Een van de assen staat voor ik-gericht | afstandelijk <=> wij-gericht | nabijheid. Of je vanuit de ik-gerichte positie of vanuit de wij-gerichte positie naar de ander kijkt maakt enorm veel uit in hoe je de verbale en non-verbale communicatie van de ander interpreteert.

Als voorbeeld: de ander komt een stapje dichterbij staan: Een ik-gerichte interpretatie kan zijn: ‘Wat moet die zo dicht bij, ga weg’ en dan doe je een stap achteruit. Een wij-gerichte interpretatie kan zijn: ‘Gezellig’ en dan buig je bijvoorbeeld je hoofd nog wat meer naar de ander.

Een andere techniek die ik mijn coachees vaak train, zijn de waarnemingsposities. Je leert waar te nemen vanuit vier verschillende posities: ik, jij, wij en de omgeving. Zo wordt je flexibeler in je waarneming, creatiever in je interpretaties en begripvoller in je gesprek. De vraag die je jezelf kunt stellen is dus: ‘Ben je in staat om je waarneming en je interpretatie los van elkaar te maken? Ben je in staat om je in de positie van de ander te verplaatsen?’

Luisteren en vragen stellen

Stel meer vragen. Luister oprecht geïnteresseerd en met waardering voor de inbreng van de ander. Niemand is perfect, iedereen zijn eigen mening en zijn leven. Dat soort overtuigingen maken het gemakkelijker om je oordeel over wat de ander zegt even te parkeren. Zo ga je de ander beter begrijpen, meer respecteren en meestal ook meer waarderen. Bedenk: het gaat in gesprekken meestal niet om de enige echte feitelijke waarheid maar om het delen van eigen ervaringen en belevingen. En daarmee om het versterken van de sociale verbondenheid.

Aandachtig en waarderend luisteren betekent:

• dat je je openstelt voor het gezichtspunt van de ander
• dat je met oprechte belangstelling luistert
• en spreekt vanuit je eigen ervaringen en in de ik-vorm
• dat je de moed hebt om eerlijk en open te vertellen over jezelf
• steeds opletten hoe de ander reageert op jouw uitspraken en reacties.

Ik-boodschappen

Wie bij mij een feedback trainingen heeft gevolgd, kent deze al. Het is veel effectiever om jouw doelen, verlangens, wensen, behoeften etc. in de ik-vorm te vertellen. Ik heb er behoefte aan dat……….  Mijn doelen zijn ……… Wie in algemeenheden praat (een mens, iedereen….) of jij-boodschappen (ik wil dat jij……) maakt zichzelf niet kenbaar. En roept sneller weerstand bij de ander op.

Kunnen toegeven

En excuses kunnen maken. Iedereen maakt fouten. Iedereen vergeet wel eens iets. Je hoeft niet altijd je zin te krijgen. In duurzame sociale relaties durven mensen te geven en te ontvangen. Fouten toegeven en excuses kunnen maken horen daarbij.

PS

In een recent onderzoek (Volkskrant, wetenschap, 17 augustus j.l) wordt met breinscan bevestigd dat we bij het uitleggen aan anderen niet alleen letten op onze eigen woorden, maar vooral letten op of je verhaal ook goed overkomt op de ander. En daarin speelt ook het non-verbale zowel van de spreker als van de luisteraar een belangrijke rol. Het gaat dus niet om wat je vertelt maar om hoe de ander het ‘verstaat’. We zijn dus op allerlei manieren gericht op het laten ontstaan, vasthouden en versterken van het contact en het over laten komen van onze boodschap (impact). Door dat nog bewuster te doen vergroot je de vitaliteit van je sociale contacten. En help je, jouw kans op een leuk en lang leven te vergroten.

4. Ouderdom is iets om te vieren

Onder die kop stond in psychologiemagazine een reuze interessant artikel over de effecten van oordelen over ouder worden, op ouder worden….. Ja, je leest het goed. Wat jezelf denkt en hoe de buitenwereld denkt en doet over ouderen, heeft een groot effect op de (gemiddelde) leeftijd die mensen bereiken. Onderzoeken laten zien dat mensen met positieve overtuigingen over ouder worden, gemiddeld meer dan zeven jaar langer leven en ook gezonder ouder worden dan mensen met negatieve opvattingen. Ouderen met een positief beeld van ouder worden, herstellen sneller van blessures, presteren beter op geheugentest en loopt minder kans op de dementie!.

Het gaat niet alleen om je eigen gedachten over ouder worden (over jezelf als oudere) maar vooral ook over de collectieve gedachten dus hoe we als samenleving als geheel kijken naar ouderen en ouder worden. Want als je de hele dag als oud dus afgeschreven behandeld wordt, wordt het lastig om je daar niet naar te gedragen. Genen bepalen namelijk maar voor zo’n 25% je levensduur. Je persoonlijke leefstijl (roken, ongezonde voeding, niet bewegen enz.) en de psychosociale en culturele factoren bepalen dus 75% van je levensduur!.

Als op de werkvloer negatief over de oudere medewerkers gedacht en gedaan wordt (ze zijn traag, ouderwets, willen geen scholing enz.) dan moet je er dus niet van staan te kijken dat oudere medewerkers zich dus ook zo gaan gedragen.

als je op de werkvloer positief over oudere medewerkers denkt en doet (nieuwe taken, hun ervaring serieus nemen, bijscholen enz.) dan kun je er van op aan dat een groot deel van die senior medewerkers zich daar ook naar gaat gedragen.

Wil je het hele artikel in psychologie magazine lezen? Dat kan hier.

Wil je dit blog delen?

Vind je dit artikel interessant voor mensen uit je netwerk? Deel het, met de link van de pagina via LinkedIn.

Zoek je een ervaren coach?

Wil je kennismaken? Wil je meer weten over mijn coach aanpak voor jouw vraag?

Dan nodig ik je graag uit voor een gratis en vrijblijvend kennismakingsgesprek. Online (Teams of beeldbellen) of offline met koffie en Brabantse appeltaart in Breda. Je kunt me bereiken via w.janssen@dekunstvananders.nl of via 0655797832. Ik beloof je dat je na dat gesprek al een hele hoop wijzer bent geworden.

Wil je op de hoogte blijven van nieuwe blogs die ik schrijf, stuur me dan op LinkedIn een connectieverzoek.