Wanneer is een gesprek een lastig gesprek voor jou? In dit blog gaat het over ‘wij – zij’ denken en hoe je daar in een gesprek mee omgaat.

Lastige gesprekken voeren

Gisteravond keek ik – alsnog – naar het 2^e deel van de mini documentaire ‘Dus ik volg’ . Een documentaire waarin Stine Jensen in gesprek met anderen, onderzoekt hoe het zit met ons ‘volgersgedrag’. Interessante kost voor mensen die geïnteresseerd zijn gedrag en het ‘waarom van gedrag’. En voor mensen die graag bij willen dragen aan een inclusieve samenleving, aan ‘wij samen’ i.p.v. ‘eerst ik en dan lange tijd niets’ of ‘eigen groep eerst’ denken.

De aflevering die ik gisteravond bekeek heeft de titel ‘wij-zij’. Aan het woord komen o.a. de filosoof Babah Tarawally. En de sportpsycholoog Filip Boen. Ze laten beiden hetzelfde zien: zwart-wit denken, wij-zij denken is gemakkelijk te activeren in mensen. Elk mens wil bij andere mensen, bij een eigen groep horen. Dat geeft geborgenheid en veiligheid. En als het even kan ook nog ‘status’. De grenzen van de eigen groep bewaak je o.a. door je eigen groep op te hemelen en andere groepen naar beneden te duwen.

Van ‘wij <=> zij denken’ naar ‘wij samen denken’

Ze laten beiden met krachtige voorbeelden zien, hoe gemakkelijk het is om de grenzen van de groep open te breken en nieuwe mensen te verwelkomen. Daar zijn een twee dingen voor nodig: 1. interesse in en 2. respect voor de ander. Want dan ga je het gesprek aan. En ontstaat er contact, verbinding, begrip en een ‘wij samen’ gevoel. Die instelling en aanpak maakt lastige gesprekken een stuk gemakkelijker.

Ik moest denken aan een training ‘lastige gesprekken’ van voor de Corona crisis. In zo’n training over ‘lastige gesprekken’ met ervaren adviseurs en projectleiders werkten we aan de hand van hun eigen cases. Alle cases gaan over lastig gedrag en lastige situaties. Gedrag dat irritatie, onbegrip, boosheid, frustratie bij de betreffende adviseur of projectleider oproept. Waardoor je de neiging hebt om te vervallen in zwart-wit denken en de ander te diskwalificeren. Heel herkenbaar voor ons allemaal: ‘zij van verkoop’- ‘die uit de productie’- ‘die techneuten’- ‘zo’n boekhouder’ – ‘suffe ambtenaren’ – ‘urenschrijvers’…  Wij versus de klanten. Of wij versus de leverancier. Wij versus afdeling X…..

Hoe kom je naar ‘wij samen denken’

Misschien wel het belangrijkste dat we altijd weer doen in een casusbespreking is: Een stap terug doen, uit de situatie en je eigen gedachten & emoties stappen en op wat grotere afstand naar de situatie kijken. Wij noemen dat ‘in de helikopter boven de situatie hangen’.

Door dat te doen ga je breder kijken en je verdiepen in de situatie en de ander. Er ontstaat een ander, veel genuanceerder beeld van de werkelijkheid. En dat nieuwe genuanceerdere beeld, geeft je meer handelingsruimte. Als de helikopter weer daalt, weet je wat je te doen staat.

Dus stellen we onderzoeksvragen als:

• Wat gebeurt er precies?
• Welke onderliggende processen bij de betrokken personen kunnen er zijn?
• Wat kan door de omgeving veroorzaakt worden?
• Hoe ziet de (gezamenlijke) historie er uit?
• Welke belangen spelen een rol?
• Welk gedrag zet je zelf in en welk effect heeft dat?

Om vervolgens te onderzoeken:

• Wat zijn jouw doelen in deze situatie?
• En wat verwacht je dat de ander wil bereiken?
• Wat zijn jullie gezamenlijke doelen in deze situatie?
• Hoe kom je zo met de ander in gesprek dat je samen verder komt…

Zelf aan de slag voor een ‘wij-samen-situatie’?

Wil je ook graag bijdragen aan een ‘wij samen’ situatie? Neem je dan voor om vandaag minstens 3 keer in gesprek te gaan met een collega met wie je dat anders niet zou snel zou doen. Maak contact en creëer verbinding. Stap ook af en toe in de helikopter om te leren een gesprek vanaf een afstandje te observeren.

Wil je dit blog delen?

Vind je dit artikel interessant voor mensen uit je netwerk? Deel het, met de link van de pagina via LinkedIn.

Zoek je een ervaren coach?

Wil je kennismaken? Wil je meer weten over mijn coach aanpak voor jouw vraag?

Dan nodig ik je graag uit voor een gratis en vrijblijvend kennismakingsgesprek. Online (Teams of beeldbellen) of offline met koffie en Brabantse appeltaart in Breda. Je kunt me bereiken via w.janssen@dekunstvananders.nl of via 0655797832. Ik beloof je dat je na dat gesprek al een hele hoop wijzer bent geworden.

Wil je op de hoogte blijven van nieuwe blogs die ik schrijf, stuur me dan op LinkedIn een connectieverzoek.