Hoe je met ACT je veerkracht en vitaliteit versterkt
- Geplaatst door Wilga Janssen
- Op 13 maart 2023
- 0
Binnen ACT heeft toegewijd handelen vanuit je persoonlijke waarden een belangrijke plek. Het gaat niet om de status of het succes dat je in de ogen van de buitenwereld hebt. Het gaat erom dat je jouw eigen leven actief invulling geeft vanuit wat voor jou belangrijk is. ACT = acceptance and commitement training. Acceptatie van wat hier & nu is en actief commitment aan je waarden.
ACT – leven vanuit je waarden
Voel jij je ook (veel) minder vitaal en energiek dan je zou willen? Merk je dat je regelmatig dwars wordt gezeten door je eigen gedachten? Door regels die je jezelf oplegt. Door alle dingen die je van jezelf moet. Of door negatieve gedachten over jezelf.
Merk je dat je jezelf belemmert om te doen waar je (stiekem) wel eens van droomt? Of dat je jezelf belemmert te genieten van het gewone dagdagelijkse leven omdat je de hele tijd in je hoofd bezig bent met alle taken die nog moeten, alle dingen die fout kunnen gaan of fout zijn gegaan?
Naast fysieke gezondheid en sociale verbinding zijn mentale veerkracht en zingeving hele belangrijke kanten van je persoonlijke vitaliteit. Sterker nog, je kunt fysiek nog zo gezond zijn, als je hoofd je vaak uit balans brengt, vreet dat energie en voel je je alsnog moe en onvoldaan.
Wil je daar wat aan doen?
Dat kan met ACT
ACT (acceptance en commitment coaching en therapie) is een krachtige en moderne methode uit de psychologie. ACT is gebaseerd op recente inzichten over hoe onze gedachten werken. Eén inzicht is dat het niet tot nauwelijks mogelijk is om met positief denken ons hoofd op andere gedachten te brengen. De praktijk laat zien dat, als je even niet op let, die negatieve gedachten zo weer terug zijn.
Gedachten zijn vaak sterk ingesleten patronen in je hoofd. Een soort snelweg van zenuwcellen. Als je hoofd snel ergens wil zijn (en meestal wil het dat) kiest het dus voor de snelweg. En daar zijn dus je oude gedachten weer!
Verstoppertje spelen met je gedachten werkt ook al niet. Je gedachten negeren en wegduwen ook niet. Want als je even rustig zit, even niet oplet, dan zijn al die gedachten die niet wilde meteen weer terug. Zoals de passagiers in deze bus, vallen ze de bestuurder steeds weer lastig.
Dus wat dan?
Acceptance en commitment coaching gaat er vanuit dat we allemaal regelmatig negatieve, angstige of ongemakkelijke gedachten en gevoelens hebben. En dat dit dus heel normaal is. Het hoort gewoon bij ons mens zijn.
ACT heeft als uitgangspunt dat gedachten komen en gaan zoals het ze zelf belieft. Dus heeft het zin om te leren anders, flexibeler met die gedachten om te gaan. Zodat je meer je eigen leven kunt gaan leven, terwijl je hoofd gewoon door babbelt.
ACT kiest daarom voor een andere aanpak. Een aanpak waarin oefenen centraal staat. En waarbij je uit verschillende invalshoeken handvatten (en dus oefeningen) aangereikt krijgt om anders met je gedachten om te gaan.
Acceptance and commitment helpt je om met liefdevolle vriendelijkheid en met humor naar je gedachten, gevoelens of lichamelijke gewaarwordingen te kijken. En vervolgens je eigen weg te gaan. En door je eigen weg te gaan, meer te focussen op je eigen waarden, dromen en doelen hervindt je zingeving en je kracht. En dat maakt je vitaler dan ooit.
Een bijzondere ACT oefening
Taal is een machtig mooi en invloedrijk middel. Veel woorden hebben niet alleen een letterlijke betekenis, ze roepen ook beelden, ervaringen en gevoelens op. Denk maar eens aan het woord ‘hond’ of het woord ‘papa’. De beelden, ervaringen en gevoelens zijn bij iedereen anders. Een woord dat voor de een een positieve lading heeft, heeft voor de ander een negatieve lading. Kees van Kooten deed ooit de uitspraak: ‘communiceren is zo dicht mogelijk langs elkaar heen praten‘. En dat is wat we doen met onze woorden.
Heb jij ook woorden die meteen een negatieve lading oproepen? En wil je van die negatieve lading af? Experimenteer dan eens met de onderstaande oefening. Het doel van de oefening is om je te helpen de lading van het woord te verminderen. Zodat je het woord kunt gebruiken zonder dat het al die gevoelens oproept. Begint de oefening met een woord dat maar een beetje negatieve gevoelens oproept. Je kunt later altijd nog naar woorden gaan met een sterke lading.
Een woord gekozen? Mooi zo.
Ga nu rustig zitten, sluit je ogen en voel hoe je op de stoel zit.
‘Ervaar even in alle rust je ademhaling, het contact dat je lijf maakt met de stoel en de grond. Je hoeft niets te sturen, wees gewoon even waar je bent.
Zet de timer op 2 minuten. Herhaal nu hardop en met luide stem het woordje ‘…..’, totdat de timer afloopt. Doe de oefening echt serieus en ga door met hardop herhalen. Ga nog minimaal 15 seconden door nadat je bij jezelf merkt dat de betekenis van het woord uitdooft.
Ik doe de oefening ook vaak samen met een coachee. Naar verloop van tijd begint het grappig te worden en maken we er een liedje van of variëren we op andere manieren met de intonatie.
ACT en leven vanuit je waarden
Over doelen zeggen we altijd dat ze SMART moeten zijn. Je moet vooraf zo precies mogelijk weten waar je naar toe wilt werken en hoe je dat wilt doen. Als je doel behaald is, is dat klaar en kies je een ander doel.
Waarden daarentegen geef je elke dag opnieuw vorm. Als je vriendelijkheid, dankbaarheid of ontwikkeling belangrijke waarden vindt, kun je daar elke dag acties op zetten. Je doet dus elke dag iets dat je belangrijk vindt en dat kun je je leven lang doen. Paul de Blot vertelt in dit filmpje op een inspirerende wijze hoe hij elke dag weer de waarde ‘dankbaarheid’ leeft.
Waarden zijn belangrijk bij het bepalen van de keuzes in je leven. Daarom is het belangrijk dat de waarden waarnaar je leeft, ook jouw waarden zijn en niet de waarden die je opgelegd worden door je omgeving. Als de waarden waarnaar je leeft, echt jouw waarden zijn, wordt je leven meer van jou. Je wordt autonomer en gaat vanuit die autonomie de verbinding aan met andere mensen. Zo gaan autonomie en verbondenheid hand in hand.
Wil je dit blog delen?
Vind je dit artikel interessant voor mensen uit je netwerk? Deel het, met de link van de pagina via LinkedIn.
Zoek je een ervaren coach?
Wil je kennismaken? Wil je meer weten over mijn coach aanpak voor jouw vraag?
Dan nodig ik je graag uit voor een gratis en vrijblijvend kennismakingsgesprek. Online (Teams of beeldbellen) of offline met koffie en Brabantse appeltaart in Breda. Je kunt me bereiken via w.janssen@dekunstvananders.nl of via 0655797832. Ik beloof je dat je na dat gesprek al een hele hoop wijzer bent geworden.
Wil je op de hoogte blijven van nieuwe blogs die ik schrijf, stuur me dan op LinkedIn een connectieverzoek.
PS
ACT, acceptance and commitment therapie en training is ontwikkeld door Steven C. Hayes. En naar Nederland gehaald door Gijs Jansen, van de universiteit van Nijmegen. Gijs heeft ook allerlei boekjes geschreven waarmee je zelf aan de slag kunt. De plaatjes komt uit het handboek voor coaches en therapeuten, Time to Act van Gijs Jansen en Tim Batink.
BAA benadering = bewustwording, acceptatie, actie
Meg Arroll (psychiater) schreef een boek over de lastige dingen in ons leven. De mini-trauma’s zoals zij ze noemt. Want ook al zijn je fysieke en sociale basisbehoeften vervult, er blijven (helaas) even goed situaties, gedachten, mensen en gebeurtenissen die ons van slag brengen of blijven kwellen.
Arroll noemt bijvoorbeeld de dwang of drang ‘gelukkig te moeten zijn’. Of de stress van druk-druk-druk-druk-druk. Of het gevoel (en de gedachten) perfect te moeten zijn. Of de managementkreet dat er geen problemen zijn, alleen uitdagingen…..
In haar boek ‘kleine trauma’s’ geeft ze bij de door haar beschreven lastige dingen van het leven, concrete tips ter verbetering.
De aanpak van BAA lijkt sterk op de ACT methode. Alles begint met bewustwording. Zonder bewustwording kunt je niets veranderen (als je dat al zou willen of als het al kan). Pas als je signalen van ongemak, onrust, stress, ongelukkigheid opmerkt, kun je gaan onderzoeken wat er aan de hand is. In de omgeving / situatie waarin je je bevindt en in jezelf.
Meteen daarna komt de acceptatie. Het is NU zoals het NU is. Zowel de omstandigheid als je eigen reactie daarop zijn nu zoals ze zijn. Met alle gevolgen die daarbij horen. Jezelf nog eens extra op de kop geven hierover, maakt het niet beter. In tegendeel.
Pas daarna komt de vraag: wat en hoe dan, kan ik iets ten goede veranderen? Welke actie kan ik doen? En wie kan me daarbij helpen en steunen?
Wil je dit blog delen?
Vind je dit artikel interessant voor mensen uit je netwerk? Deel het, met de link van de pagina via LinkedIn.
Zoek je een ervaren coach?
Wil je kennismaken? Wil je meer weten over mijn coach aanpak voor jouw vraag?
Dan nodig ik je graag uit voor een gratis en vrijblijvend kennismakingsgesprek. Online (Teams of beeldbellen) of offline met koffie en Brabantse appeltaart in Breda. Je kunt me bereiken via w.janssen@dekunstvananders.nl of via 0655797832. Ik beloof je dat je na dat gesprek al een hele hoop wijzer bent geworden.
Wil je op de hoogte blijven van nieuwe blogs die ik schrijf, stuur me dan op LinkedIn een connectieverzoek.
0 reacties on Hoe je met ACT je veerkracht en vitaliteit versterkt